خواب یکی از نیازهای اصلی و ضروری انسان است که فواید روحی و جسمی بسیاری دارد. نداشتن خواب کافی یا باکیفیت، می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری روی بدن داشته باشد. شاید شما بتوانید اثرات ظاهری یک یا چند شب بی‌خوابی را با چرت زدن در وسط روز و چند لیوان قهوه ازبین ببرید، اما اگر این مشکل دائمی یا مزمن شود، آنگاه اوضاع واقعاً از کنترل‌تان خارج خواهد شد. کودکان و نوجوانان یک دوم و سپس یک‏ سوم زندگی خود را در خواب سپری می‏کنند و هر نوع اختلال در خواب طبیعی، می‏تواند با تاثیر جدی برروی سلامتی آنها همراه باشد. با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در این باره با دکتر خسرو صادق نیت، فلوشیب طب خواب،استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفتگو کرده است.

وی دراین باره می گوید: یکی از مشکلاتی که در نوجوانان و جوانان شایع شده، دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن است. بسیاری از نوجوانان و جوانان تمایل دارند دیر بخوابند و از ارامش و امکان تمرکز بیشتر در شب استفاده کنند. البته استفاده از شبکه های اجتماعی و اینترنت  هم بر این خواست افزوده است.

دکتر صادق نیت ادامه داد: با توجه به تمایل جوانان به دیر خوابیدن در نتیجه آنها نیازمند دیر بلند شدن از خواب در روز هستند. برخی از آنها حتی تا نزدیکی صبح بیدار می مانند که اگر بخواهند نیاز حدود ۸ ساعت خواب خود را تامین کنند مسلما  در زندگی و فعالیت های روزانه آنها مشکلات بسیاری ایجاد خواهد کرد.

این فلوشیب طب خواب بیان کرد: نوجوانی که دیر می خوابد و باید صبح زود به مدرسه و دانشگاه و یا سر کار برود برای بیدار شدن از خواب با مشکل مواجه شده و طی روز احساس کسالت و خواب آلودگی داشته، تمرکز کافی نخواهد داشت. در نتیجه میزان موفقیت وی در زمینه کار و تحصیل کاهش یافته و خطاهای وی در طول روز افزایش می یابد.

وی عنوان کرد: جوان  ها برای کارهایی که در طی روز باید انجام دهند نیاز به تمرکز دارند و در صورت خواب آلودگی در طی روز که به دلیل دیر خوابیدن و زود بلند شدن رخ می دهد  علاوه بر افزایش احتمال خطا، خطر بروز تصادف و  حادثه  افزایش واضح می یابد.

رعایت اصول بهداشت خواب بهترین و موثرترین اقدام برای پیشگیری و درمان این معضل شایع خواهد بود.

دکتر صادق نیت تاکید کرد: افرادی که دچار اختلال خواب شدند از جمله مشکل دیر خوابیدن، نباید بدون تجویز پزشک سراغ مصرف دارو  بروند. در این موارد در صورت رعایت اصول بهداشت خواب بسیاری ازبیماران مشکلاتشان برطرف می شود و در صورت عدم بهبود کامل توصیه می شود برای تکمیل درمان خود به پزشک متخصص خواب مراجعه کرده تا درمان لازم را دریافت کنند.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران بیان کرد: طبق مطالعات انجام شده بهترین ساعت خواب برای جوانان و نوجوانانحدود ساعت ۹ الی ۱۱ شب می باشد که باید از یک ساعت قبل اقدامات لازم جهت خوابیدن به موقع و مطلوب  آماده شد.در این رابطه فراهم بودن شرایط محیطی مطلوب از نطر نبودن سرو صدا، نور و دمای مناسب برای داشتن یک خواب با کیفیت ضروری خواهد بود.

وی عنوان کرد: دانش آموزان جهت بهره مندی از یک خواب با کیفیت باید یک ساعت قبل از خواب از انجام فعالیت سنگین بدنی و هیجانی خودداری کرده و یک شام سبک میل کنند و از خوردن مواد محرک مانند قهوه، ترکیبات کاکائو و چای که مانع خواب می شود خودداری کنند.

این فلوشیب طب خواب در پایان گفت: افرادی که ازیک خواب با کیفیت در شب بهره نمی برند کیفیت زندگی و کارایی طی روز آنها دچار اختلال جدی خواهد شد.

لذا در نوجوانان و جوانان که در سنین رشد جسمی و ارتقا تحصیلی هستند و می خواهند تندرست و موفق باشند باید به کیفیت و کمیت خواب خود به اندازه ساعت های بیداری اهمیت داده و از خواب برای افزایش زمان بیداری هزینه نکنند.