خر و پف کردن       Snoring

هر فردی بدون شک در خانواده و اطرافیان خود کسانی را می شناسد که خر و پف می کنند. شما نیز حداقل یک نفر را می شناسید که خر و پف می کند!‌ آن فرد می تواند پدر، مادر، ‌همسر یا فرد دیگری باشد که شما با صدای خر و پف او آشنا هستید و به احتمال زیاد از آن رنج می برید.

بعضی از افراد به خر و پف صرفا به عنوان یک موضوع ساده و گاه خنده دار نگاه می کنند در حالی که خر و پف می تواند نشانه ای از یک اختلال جدی به نام سندرم آپنه خواب انسدادی (وقفه تنفسی حین خواب) به شمار آید که در این صورت دیگر یک موضوع بی اهمیت نیست.

تمام افرادی که خر و پف می کنند دارای یک انسداد نسبی در راه های هوایی فوقانی خود می باشند. بسیاری از افرادی که دائما با صدای بلند خر و پف می کنند، درهنگام خواب دوره های زمانی را تجربه می کنند که در آن راه های هوایی فوقانی به طورکامل بسته می شوند و تنفس قطع می شود. این دوره های زمانی 10 ثانیه و یا بیشتر به طول می انجامند و به دنبال آن تلاش تنفسی فرد منجر به بازشدن انسداد شده و فرد دوباره نفس می کشد. این نوع از خر و پفکردن که درآن دوره های قطع تنفسی (‌آپنه ) ‌رخ می دهند نشانگر یکی از اختلالات خواب به نام سندرم آپنه خواب انسدادی است.

نوع دیگری از خر و پف نیز وجود دارد که آن را به عنوان خر و پف اولیه ( Primary snoring ) می شناسیم. تفاوت این نوع خر و پف با نوع قبلی در این است که دوره های قطع تنفسی (آپنه) در این نوع رخ نمی دهند، بنابراین اثرات سوء آن خیلی کمتر از نوع قبلی است. افرادی که به این نوع خر و پف مبتلا هستند بر خلاف افراد مبتلا به سندرم آپنه خواب انسدادی هنگامی که از خواب بیدار می شوند احساس سرحالی و شادابی می کنند، هیچ نشانه ای از بی خوابی در آنها دیده نمی شود و دچار خواب آلودگی افراطی در طی روز نیز نمی باشند.

تمایز دقیق 2 نوع خر و پف به راحتی توسط یک تست پلی سومنوگرافی ( PSG ) انجام می شود.

اگر خر و پف از نوع اولیه باشد:‌

-   فرد اغلب به مدت های طولانی در هنگام خواب خر و پف می کند و در این مدت هیچ مکث یا توقفی در خر و پف او دیده نمی شود.

-   Arousal (بیدارشدن کوتاه در حد چند ثانیه) قطع کننده،‌کاهش درصد اشباع اکسیژن و یا آریتمی های قلبی دیده نمی شوند.

-         الگوی خواب فرد طبیعی است.

-         الگوی تنفسی فرد در هنگام خواب طبیعی است.

-         نشانه ای از اختلالات دیگر خواب دیده نمی شود.

 

راهکارهای درمانی برای خر و پف اولیه

قبل ازهمه باید مطمئن شوید که خر و پف شما از نوع اولیه است و به سندرم آپنه خواب انسدادی و یا دیگر اختلالات خواب مبتلا نیستید. تغییرات در رفتار و الگوی زندگی شما می تواند نقش موثری را در بهبود خر و پف اولیه ایفا کند. کاهش وزن، ‌خوابیدن به پهلو و عدم مصرف الکل و داروهای مسکن توصیه هایی هستند که می توانند در بهبود خر و پف شما موثر باشند.

تعدادی وسیله دهانی نیز وجود دارد که باعث باز نگه داشتن راه های هوایی می شوند. این وسیله ها به یکی از 3 طریق زیر عمل می کنند:

 1- آرواره را به طرف جلو می کشند.

 2- کام نرم را بالا می برند.

 3- زبان را به گونه ای قرار می دهند که عقب نیفتد و باعث انسداد راه های هوایی نشود.

 

اقدامات جراحی نیز برای درمان خر و پف وجود دارند که در آنها برداشت بافت های اضافی از حلق برای تنفس راحت تر صورت می گیرد. نمونه ای از این اقدامات جراحی عبارتند از:

1- Uvulopalatopharyngoplasty ( UPPP)

2- Laser –Assisted Uvulopalatoplasty( LAUP)

3- Somnoplasty

 

باید یادآور شد اقدامات جراحی حتما باید پس از انجام تست پلی سومنوگرافی ( PSG ) انجام شوند زیرا امکان دارد درمان های جراحی ای که بدون تشخیص نوع و شدت آپنه صورت می گیرند، درمان مناسبی  نباشند در نتیجه نه تنها بیمار از جراحی انجام گرفته سود نمی برد بلکه احتمال دارد عوارض جراحی انجام شده باعث شود تا فرد از امکان بهره گیری از درمان های مناسب دیگر نیز محروم گردد.