دکتر خسرو صادق‌نیت، رییس بیمارستان بهارلو و فلوشیپ اختلالات خواب

خروپف ناشی از تنگ‌شدن راه‌های هوایی به ویژه در ناحیه ی حلق است که به علل مختلف در خواب اتفاق می‌افتد. یکی از اتفاقات در هنگام خواب شل شدن عضلات بدن در قسمت‌های مختلف و از جمله در قسمت حلق است که سبب می‌شود مسیر تنفس باریک شود. این باریک شدن با ارتعاش قسمت‌های مختلف حلق و به‌ویژه زبان کوچک و کام نرم همراه می‌شود که خر و پف را به دنبال دارد.

درمان خر و پف

راه‌های درمان و کاهش خر و پف به عوامل تشدید کننده آن بازمی‌‌گردد. به‌طور کلی خروپف در افرادی که چاق هستند بیشتر و در آقایان بیش از زنان است. همچنین در زنان ، پس از یائسگی شیوع بیشتری دارد. بنابراین یکی از راه‌های کاهش خر و پف کاهش وزن است. همچنین خوابیدن در حالت طاقباز این مشکل را شدید می‌کند، پس خوابیدن به پهلوها  می‌تواند از شدت خر و پف بکاهد و در مواقع خفیف باعث قطع  خر و پف  شود. اگر با رعایت این روش ها مشکل حل نشود، باید موضوع را جدی گرفت؛ چرا که می تواند عوارض مرگباری برای فرد به دنبال داشته باشد.

 اگر خر و پف با قطع کوتاه مدت تنفس همراه شود و یا فرد طی روز احساس خواب آلودگی و خستگی کند باید موضوع را بسیار مهم و پر خطر دانست.خر و پف همراه با قطع گاه گاهی تنفس حین خواب، افت شدید و مکرر اکسیژن را به دنبال خواهد داشت  که می تواند زمینه سازبروز بیماری های خطرناک همچون پرفشاری خون، سکته ی قلبی و مغزی، مرض قند و مشکلات خلقی شود. همچنین نداشتن خواب خوب در طول شب و خواب‌آلودگی در طول روز از جمله پیامدهای خر و پف هستند و در نتیجه  خواب‌آلودگی در طول روز خود خطر تصادفات رانندگی و خطا و حوادث شغلی را به دنبال خواهد داشت.

بنابراین خر و پف تنها یک اتفاق ساده در حین خواب نیست بلکه یک زنگ خطر محسوب می‌شود و افراد مبتلا به خرو پف بخصوص اگر همراه با قطع تنفس یا خواب آلودگی طی روز باشند  برای تعیین شدت مشکلات همراه و تعیین مناسبترین روش درمان باید به کلینیک‌های خواب مراجعه کنند. نکته مهم آنست که اغلب افراد مبتلا خود متوجه مشکل خود نیستند و غالبا آنرا انکار می کنند و اطرافیان او هستند که متوجه این موضوع می شوند و باید فرد را مطلع کنند.  تاخیر در مراجعه به کلینیک های خواب  سلامت فرد را به خطر می‌اندازد.

 در کلینیک‌های خواب پس از انجام آزمایش‌های خواب و بررسی نتایج آن‌ها نوع و شدت بیماری مشخص شده و مناسبترین درمان مشخص می شود که مهمترین آنها  شامل  عمل جراحی ، تجویز دستگاهی با نام CPAP  و پروتز های مخصوصی که داخل دهان قرار میگیرد ، می‌شود. CPAP دستگاهی است که هوای محیط اطراف را با فشاری مشخص تولید کرده و وارد راههای هوایی فوقانی می کند تا باعث ‌شود مجرای هوای باز بماند.

برای ساخت  پروتز های دهانی ، از قالب‌گیری دهان توسط دندانپزشکان بهره گیری می‌‌شود‌. این روش به‌ویژه در زمانی که مشکل خر و پف خیلی شدید نیست، اثر درمانی مثبتی دارند. یک نوع از این وسایل فک پایین بیمار را جلو می‌کشند و بدین ترتیب راه حلق را باز می‌کنند و نوع دیگر زبان را جلو می‌کشند تا وزن زبان روی حلق نباشد و راه حلق را تنگ‌تر نکند.

 

پس باید به خاطر داشت افرادی که خر و پف می‌کنند خود متوجه این مساله نیستند، بلکه همسر یا هم‌اتاقی آن‌ها متوجه این موضوع می‌شوند؛ چراکه پس از بیداری بلافاصله خر و پف آن‌ها قطع می‌شود و البته با عمیق شدن خواب خر و پف ها  تشدید می‌‌شوند. بنابراین همسر یا  هم‌اتاقی فردی که خر و پف می‌کند، بهتر است، او را از این مشکل آگاه  کند. همچنین در صورتی که اطرافیان متوجه شدند خر و پف با قطع تنفس همراه است، باید سریعا فرد را به پزشک متخصص راهنمایی کنند. در افراد مبتلا به وقفه تنفسی حین خواب ، جریان هوا برای حدود 10 تا 20 ثانیه قطع است هر چند بیمار مکررا" برای تنفس تقلا می‌کند و علامت آن این است  که شکم او بالا و پایین می‌رود، اما هوا جریان ندارد و صدای خر و پف  نیز در این مدت قطع است. پس از این چند ثانیه  راه تنفس باز می شود که عبور هوا همراه با خرناس بلندی خواهد بود. در برخی از افراد گاهی صدها بارقطع تنفس در طول خواب اتفاق می‌افتد و اگر درمان مناسب صورت نگیرد، مشکلات حیاتی از جمله بیماری  قلبی – عروقی ،افزایش فشار خون ، سکته های مغزی و تصادفات مرگبار  را می تواند به دنبال داشته باشد.