اختلالات خواب

ما بر آنیم تا شما را با اختلالات خواب و روشهای مقابله با آن آشنا کنیم

۳ مطلب با موضوع «بیماری ها و اختلالات خواب :: پای بی قرار» ثبت شده است

سندرم پای بی قرار

آیا وقتی مدت زیادی می نشینید، در ساق پاهای خود احساس ناخوشایندی مثل گزگز و مور مور پیدا می کنید که با حرکت دادن پا ها و یا راه رفتن بهبود یابد (احساس بی قراری


آیا این احساس شب ها یه خصوص قبل از خواب بدتر می شود؟

  • چنانچه یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به این بیماری باشد، احتمال ابتلای بقیه افراد خانواده بیشتر خواهد بود.

  • سندرم پای بی قرار می تواند باعث مشکل در شروع خواب باشد و در برخی کیفیت خواب نیز کاهش می یابد.

  • خواب آلودگی در روز  یکی از عوارض این بیماری می تواند باشد.

  • کاهش آهن خون می تواند عامل تشدید بیماری باشد.

  • این بیماری قابل درمان است.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
دکتر خسرو صادق نیت

اختلال حرکات دوره ای اندام


اختلال حرکات دوره ای اندام

Periodic Limb Movement Disorder) - PLMS - PLMD )‌

 

این بیماری با اسپاسم یا پرش مکرر پاها درخواب همراه بوده وتنها اختلال حرکتی است که فقط درهنگام خواب روی می دهد، به همین علت گاهی اختلال حرکت دوره ای اندام در طی خواب ( PLMS ) نیز نامیده می شود.

 

این بیماری به این علت که باعث افت کیفیت خواب شده و خواب آلودگی افراطی در طی روز را به دنبال دارد به عنوان یکی از اختلالات خواب محسوب می شود. PLMS    ممکن است با دیگر اختلالات خواب همراه باشد. اغلب این بیماری با سندرم پای بیقرار ( RLS ) مرتبط دانسته می شود ولی باید توجه داشت که این دو بیماری ، 2 اختلال مجزا از یکدیگر محسوب می شوند. سندرم پای بیقرار اختلالی است که درآن احساسات ناخوشایندی در پاها (و گاه بازوها ) ایجاد شده و تمایل و اصرار غیرقابل کنترلی برای حرکت دادن پاها به جهت تسکین این ناراحتی درفرد به وجود می آید. حداقل 80% ‌از افراد مبتلا به سندرم پای بیقرار ‌از PLMS ‌ نیز رنج می برند ولی برعکس این موضوع درست نیست.

PLMD  می تواند در هر سنی ایجاد شود ولی مشابه اکثر اختلالات خواب ، این بیماری نیز در افراد میانسال و سالمند شیوع بیشتری دارد.

 

عوامل ایجاد کننده

این بیماری به 2 نوع ثانویه و اولیه تقسیم بندی می شود. نوع ثانویه این بیماری تحت تاثیر یک مشکل بالینی دیگر در فرد ایجاد می شود. درحالی که که نوع اولیه آن، بدون هیچ علت مشخصی فرد را مبتلا می کند. گاهی ناهنجاری هایی که سبب اختلال در تنظیمات مسیر عصبی از مغز تا اندام ها می شوند را به عنوان عوامل ایجاد کننده ی این بیماری می شناسند ولی طبیعت و ماهیت این ناهنجاری ها ناشناخته باقی مانده است .

بیماری های زمینه ای ایجاد کننده ی PLMD ثانویه شامل موارد زیر می باشند، ‌بسیاری از این بیماری ها باعث ایجاد RLS نیز می شوند.

- دیابت قندی

- تومورهای طناب نخاعی

- کمبود آهن

- آنمی

- نارکولپسی

- اورمی ( uremia ) – تجمع مواد زاید در خون به علت عملکرد ضعیف کلیه

 

نشانه ها

شایع ترین نشانه ای که توسط افراد مبتلا به PLMS گزارش می شود،‌ حرکات اندام ها نیست بلکه خواب ضعیف شبانه و خواب آلودگی افراطی در طی روز است. بسیاری از افراد مبتلا به PLMD  از حرکات پاهای خود آگاه نیستند . این حرکات ممکن است در یک یا هر دو پا دیده شوند. در این حرکات به طور معمول مفاصل زانو، ‌مچ پا و انگشت بزرگ پا خم می شوند. این حرکات از فرم آهسته تا شدید متغیر بوده و در فواصل 10 تا 60 ثانیه تکرار می شوند و در حدود 2 ثانیه به طول می انجامند.

 

تشخیص

همان طور که ذکر شد معمولا افراد مبتلا به PLMS از حرکات پاهای خود آگاه نیستند و شایع ترین نشانه ای که توسط آنها گزارش می شود خواب ضعیف شبانه و خواب آلودگی افراطی در طی روز است که در بسیاری از اختلالات دیگر خواب نیز دیده می شود. در معاینه توسط پزشک، ‌آزمایش های گوناگونی شامل تست های خونی ( شمارش سلول های خونی ،‌میزان هموگلوبین ،‌آهن ، هورمون های تیروئیدی ) و تست ادرار تجویز می شوند تا بیماری های  زمینه ای ایجاد کننده ی PLMD  مثل آنمی را تشخیص دهند. PSG (پلی سومنوگرافی) تنها روش تشخیص قطعی است که ثابت می کند یک فرد مبتلا به PLMS است یا خیر. در این تست حرکت پاهای فرد در هنگام خواب ضبط و ثبت شده و ابتلا یا عدم ابتلای فرد به PLMS مشخص می شود.

 

درمان

راهکارهای درمانی موجود باعث درمان منشا بیماری نمی شوند و لیکن عوارض بیماری را کاهش می دهند.

داورهایی که برای درمان PLMS تجویز می شوند باعث کاهش حرکات پاها شده و یا به فرد کمک می کنند که با وجود حرکات پاهایش به خواب رود. لازم به ذکر است که بسیاری از داروهایی که برای درمان PLMS مورد استفاده قرار می گیرند، ‌به منظور درمان RLS نیز تجویز می شوند.

ازجمله این داروها می توان بنزودیازپین ها، ‌داروهای دوپامینرژیک، داروهای ضد تشنج و آگونیست های GABA را نام برد .

-         بنزودیازپین ها، این داروها باعث سرکوب انقباضات عضلانی می شوند. همچنین مسکن بوده و به شما کمک می کنند با وجود حرکات پاهایتان به خواب روید. تاثیر کلونازپام درکاهش تعداد حرکات دوره ای اندام درطی خواب تایید شده است . این دارو یکی از متداولترین داروها برای درمان PLMS است.

-         داروهای دوپامینرژیک، این داروها باعث افزایش یک انتقال دهنده ی عصبی به نام دوپامین می شوند که در تنظیمات حرکات عضلانی نقش بارزی را برعهده دارد. این داروها در بعضی از افراد باعث بهبود وضعیت بیماری می شوند ولی در بعضی دیگر تاثیر خاصی ندارند. Levedopa     و Sinemet ازجمله این داروها می باشند.

-         داروهای ضدتشنج، این داروها باعث کاهش انقباضات عضلانی دربعضی از افراد می شوند. Gabapentin از این خانواده است.

-         آگونیست های GABA ،‌ این داروها از ترشح انتقال دهنده عصبی مسئول تحریک انقباضات عضلانی جلوگیری می کنند. از این خانواده، می توان Baclofen را نام برد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
دکتر خسرو صادق نیت

سندرم پاهای بیقرار


سندرم پاهای بیقرار

 

سندرم پاهای بیقرار( Restless Leg Syndrome - RLS )  یک بیماری عصبی است که مشخصه ی آن بروز احساسات ناخوشایند در پاهاست. این احساسات مورمورشدن، ‌خارش، احساس حرکت حشرات بر روی پاها و یا هر احساس ناراحت کننده ی دیگری به جز اسپاسم و درد را در برمی گیرند و به دنبال آنها ‌تمایل و اصرار شدید و غیرقابل کنترلی برای حرکت دادن پاها در فرد ایجاد می شود.

 

نشانه ها

این احساسات اغلب درساق پاهای افراد ایجاد می شوند ولی گاهی اوقات ،‌کف پاها ، ران ها ، بازوها و کف دست های افراد نیز درگیر می شوند و این احساسات را بروز می دهند . در اکثر موارد، آنها در هر 2 طرف بدن ایجاد می شوند ولی می توانند گاهی نیز تنها در یک سمت بدن دیده شوند. به علت این که حرکت دادن پاها ( یا هر عضو مبتلای دیگر ) باعث تسکین این احساسات ناخوشایند می شوند،‌ بیماران ممکن است دائم قدم بزنند و یا در هنگام نشستن، پاهای خود را حرکت دهند و یا در رختخواب نیز زیاد تکان خورده و جابجا شوند . احساسات ناخوشایند درمواقعی که فرد دراز می کشد و یا مدتی بدون حرکت می ماند شروع به ظاهر شدن می کنند . در نتیجه اکثر افراد مبتلا به RLS در به خواب رفتن و یا در خواب ماندن مشکل دارند. تا زمانی که این بیماری درمان نشود، ‌عوارض ناشی از آن منجر به خستگی و خواب آلودگی روزانه خواهند شد. هم چنین باعث کاهش بازده افراد در فعالیت های شغلی، ‌ارتباطات اجتماعی  و فعالیت های عادی روزانه می شوند . افراد مبتلا به مرور زمان اغلب در تمرکز کردن مشکل پیدا کرده و دچار اختلال حافظه نیز می شوند.

 

  RLS هم مردان و هم زنان را مبتلا می کند ولی شیوع آن در زنان کمی بیشتر است. اگرچه علائم این سندرم ممکن است در هرسنی شروع به تظاهر کنند ولی اغلب بیماران در میانسالی و سالمندی به این بیماری مبتلا می شوند. هم چنین عوارض این بیماری با افزایش سن شدیدتر شده و بیماران سالمند به میزان بیشتر و مدت های طولانی تری علائم را نشان می دهند.

 

احساسات ناخوشایند ناشی از RLS از نظر شدت و مدت از یک فرد به فرد دیگر متفاوت می باشند. در نوع خفیف این سندرم، احساسات ناخوشایند گاه گاه ایجاد شده و بیماران تنها در شروع خواب کمی مشکل دارند. در نوع متوسط سندرم، احساسات تنها در 1 یا 2 روز از هفته ظاهر می شوند ولی منجر به ایجاد تاخیر محسوسی در شروع خواب شده و در عملکرد روزانه نیز تا حدی اختلال ایجاد می کنند. در نوع شدید، ‌احساسات بیش از 1 یا 2 روز در هفته فرد را آزار داده و منجر به ایجاد اختلال قابل توجهی در خواب شبانه و عملکرد روزانه فرد می شوند.

 

بیش از 80%‌ افرادی که از این سندرم رنج می برند، مبتلا به یک اختلال عصبی دیگر به نام اختلال حرکت دوره ای اندام درطی خواب ( PLMS )‌ نیز می باشند. مشخصه PLMS حرکات ناگهانی و پرش های عضلانی ناخودآگاه پاها درهنگام خواب است که به طور معمول هر 10 تا 60 ثانیه یک بار روی می دهند و گاهی اوقات درتمام طول شب ادامه می یابند. این حرکات باعث arousal ( بیداری مختصر در حدود چند ثانیه ) و درنتیجه ایجاد اختلال درخواب می شوند. برخلاف RLS ، حرکات PLMS ناخودآگاه بوده و افراد در کنترل آنها هیچ نقشی ندارند. اگرچه افراد مبتلا به RLS  ،‌ PLMS نیز دارند ولی افراد مبتلا به PLMS الزاما عوارض RLS را تجربه نمی کنند.

 

عوامل ایجاد کننده

دراکثرموارد،‌ علت ایجاد RLS ناشناخته باقی مانده است . در 50 %‌ افراد مبتلا، سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری دیده می شود که احتمال ژنتیکی بودن این بیماری را مطرح می سازد. افراد مبتلا به نوع خانوادگی RLS ،‌در سنین جوانی عوارض بیماری را نشان می دهند، در موارد دیگر به نظر می رسد که RLS به یکی از مواردی که درزیر آمده است مربوط باشد اگرچه محققان هنوز نمی دانند که آیا واقعا این فاکتورها عامل ایجادکننده ای RLS می باشند یا خیر ؟

-         افراد مبتلا به کمبود آهن و یا آنمی ممکن است نشانه های RLS را ظاهر سازند. هنگامی که کمبود آهن و یا آنمی آنها درمان شود ممکن است عوارض ناشی از RLS برطرف شوند.

-         بیماری های مزمنی مانند نارسایی کلیه، دیابت، ‌پارکینسون و یا بیماری های اعصاب محیطی با RLS مرتبط می باشند. درمان این بیماری ها اغلب موجب کاهش نشانه های RLS در افراد می شوند.

-         بعضی از خانم های حامله مخصوصا در 3 ماهه آخر بارداری به عوارض RLS دچار می شوند. دراکثر موارد، معمولا بعد از 4 هفته از زایمان عوارض RLS از بین می روند.

-         بعضی از داروها از جمله تعدادی از داروهای ضدتهوع، ضد تشنج، ضد روان پریشی و ضد آلرژی ممکن است در تشدید عوارض RLS نقش داشته باشند.

همچنین تحقیقات دانشمندان نشان داده است که کافئین، ‌تنباکو و الکل ممکن است باعث تشدید و یا شروع عوارض بیماری درافراد مستعد به RLS شوند.

 

تشخیص

درحال حاضر هیچ تست تشخیصی ای برای RLS وجود ندارد. این بیماری از نظر بالینی بوسیله ارزیابی نشانه هایی که فرد در معاینه اظهار می کند تشخیص داده می شود. البته تعدادی از تست های بالینی می توانند در تشخیص به پزشک کمک کنند از جمله تست های خونی مانند اندازه گیری میزان ‌آهن ، هموگلوبین و ... .

 

درمان

اگر علت ایجاد کننده ی RLS یک بیماری زمینه ای مانند دیابت و یا بیماری های اعصاب محیطی باشد ، درمان آن بیماری باعث کاهش عوارض RLS خواهد شد. درصورتی که بیمار به دلیل غیرمشخصی به RLS مبتلا باشد، ‌درمان برپایه تسکین عوارض بیماری قرار خواهد گرفت. برای بیماران مبتلا به انواع خفیف و متوسط RLS تغییرات در شیوه ی زندگی می تواند تاثیرات بسزایی درکاهش عوارض بیماری داشته باشد.

 

انجام دادن توصیه های زیر می تواند در بهبود عوارض ناشی از RLS مفید واقع شوند:

-         داشتن یک برنامه زمانی منظم برای خوابیدن

-         انجام ورزش های آرامش بخش به صورت منظم و پرهیز از انجام ورزش های شدید

-         دوش گرفتن با آب گرم و ماساژدادن پاها

گستره ای از داروها نیز برای درمان RLS مورد استفاده قرار می گیرند. بنزودیازپین ها، ‌دوپامینرژیک ها، ‌اپوئیدها و داروهای ضد تشنج از جمله این داروها هستند.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
دکتر خسرو صادق نیت